-
1 głowa
head; (pot: umysł) brain, mindkoniak/sukces uderzył mu do głowy — the brandy/success went to his head
przyszło mi do głowy, że... — it (has) just occurred to me, that...
mieć coś/kogoś na (swojej) głowie — (przen) to have sth/sb on one's hands
* * *f.Gen.pl. głów1. (człowieka, zwierzęcia) head; ból głowy headache; marzenie ściętej głowy pie in the sky, wishful thinking; trupia głowa skull and crossbones; od stóp do głów from head to foot; z odkrytą l. gołą głową bare-headed; bić kogoś na głowę be more than a match for sb; być czyimś oczkiem w głowie be the apple of sb's eye; chować głowę w piasek bury l. hide one's head in the sand; domagać się czyjejś głowy call for sb's head; drapać się w głowę scratch one's head; kręcić głową shake one's head; mieć dach nad głową have a roof over one's head; mieć głowę na karku pot. have a good head on one's shoulders; mieć słabą głowę pot. not be able to hold one's liquor; mieć urwanie głowy w pracy be having a hectic time at work; skinąć głową nod one's head; stawać na głowie, żeby coś robić stand on one's head l. bend over backwards to do sth; strzec kogoś/czegoś jak oka w głowie watch sb/sth like a hawk; zmyć komuś głowę pot. rake sb over the coals; dam sobie głowę uciąć, że... I'd bet my life that...; głowa mi pęka I've got a splitting headache; kręci mi się w głowie my head is spinning l. reeling; niech cię o to głowa nie boli never you mind; od przybytku głowa nie boli there is never too much of a good thing; ręczę za to głową I can vouch for it; włos z głowy mu nie spadnie not a hair of his head shall be injured, I can vouch for his safety; woda sodowa uderzyła mu do głowy pot. sb has got a big head, sb has grown too big for his/her britches; wszystko stoi na głowie everything has been turned upside down l. topsy turvy; głowa do góry! cheer up!2. (= rozum) head, mind; człowiek z głową na karku a man with a good head on his shoulders; łamać sobie głowę nad czymś rack one's brains over sth; mieć coś z głowy have sth off one's mind; mieć olej w głowie have one's head screwed on right; przychodzić do głowy spring to mind; przyszło mi do głowy, że... it just came l. occurred to me that...; nic mi nie przychodzi do głowy nothing springs to mind; robić coś z głową use one's head to get sth done; suszyć komuś głowę give sb grief, bitch at sb; tracić głowę lose one's head; wylecieć z głowy slip one's mind; zawrócić komuś w głowie cast a spell on sb; zawracać komuś głowę pester l. bug sb about sth; nie zawracaj sobie tym głowy don't bother l. worry yourself about it; chodzi mi po głowie pewien pomysł I have an idea; chyba masz coś z głową pot. I think you have sth wrong upstairs; chyba masz nie po kolei w głowie pot. I don't think you have all your marbles; jego nazwisko wyleciało mi z głowy I had his name on the tip of my tongue; mam inne sprawy na głowie I've got other things to worry about; mam pustkę w głowie my mind is a blank, I have a mental block; moja w tym głowa, żeby... I'll make sure that...; nie mam głowy do interesów I don't have a head for business; to się nie mieści w głowie it staggers the mind l. imagination; wybij to sobie z głowy get that idea out of your head; spokojna głowa! pot. stay cool!; rusz głową! use your head!; zawracanie głowy! nonsense!; kto nie ma w głowie, ten ma w nogach little wit in the head makes much work for the feet l. heels.3. (= człowiek jako osoba myśląca) head; co dwie głowy, to nie jedna two heads are better than one; co głowa, to rozum so many men, so many minds; mądrej głowie dość dwie słowie a word to the wise is sufficient.4. (= człowiek jako jednostka) head; pół litra na głowę a half liter per head; płacić od głowy pay by the head.6. (np. kapusty) head; głowa cukru loaf of sugar.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > głowa
-
2 głowa
trupia \głowa Totenkopf mzadzierać głowę ( przen) hochnäsig sein, die Nase hoch tragenotwarta/tęga \głowa heller/kluger Kopf mbarania/ośla/zakuta \głowa Schafs-/Dumm-/Dickkopf mzapalona \głowa Hitzkopf m, Heißsporn m6) (pot: człowiek jako jednostka)7) ( zwierzchnik)koronowana \głowa gekröntes Haupt nt\głowa państwa Staatsoberhaupt ntkto nie ma w głowie, ten ma w nogach ( przysł) was jd nicht im Kopf hat, das muss er in den Beinen haben ( prov)od stóp do głów von Kopf bis Fuß, vom Scheitel bis zur Sohlebić kogoś na głowę jdn um Längen übertreffen, jdn in die Tasche stecken ( fam)dać sobie głowę uciąć, że... seine Hand dafür ins Feuer legen, dass...iść po rozum do głowy zur Vernunft kommenłamać sobie nad czymś głowę sich +dat den Kopf über etw +akk zerbrechenmieć głowę do czegoś das Zeug zu etw habenmieć głowę na karku nicht auf den Kopf gefallen sein, Köpfchen haben ( fam)pochylać [ lub schylać] głowę przed kimś jds Überlegenheit anerkennenprzerastać [ lub przewyższać] kogoś o głowę jdm haushoch überlegen sein, jdn weit übertreffen [ lub überragen]przewróciło się komuś w głowie jd ist eingebildet gewordenręczyć za kogoś/coś głową für jdn/etw seine Hand ins Feuer legenrobić coś bez głowy etw kopflos [ lub unüberlegt] tunrobić coś z głową etw klug [ lub überlegt] anfangenspaść [ lub zwalić się ( pot)] komuś na głowę jdn unerwartet besuchen, jdm auf den Pelz rücken ( fam)strzec kogoś/czegoś jak oka w głowie jdn/etw wie seinen Augapfel hütentłuc głową o mur mit dem Kopf durch die Wand wollentracić głowę den Kopf verlierenwchodzić komuś na głowę jdm auf der Nase herumtanzenwybić komuś coś z głowy jdn von etw abbringen, jdm etw ausreden [ lub austreiben]wylatywać komuś z głowy jdm entfallenzachodzić w głowę hin und her überlegen, sich +dat den Kopf zerbrechenzawrócić komuś w głowie ( oszołomić) jdn durcheinander bringen, jdn verrückt machen ( fam) ( zaangażować uczuciowo) jdm den Kopf verdrehen\głowa do góry! Kopf hoch! -
3 głowa
сущ.• атаман• башка• вождь• глава• голова• головка• заглавие• лидер• название• начальник• обух• предводитель• руководитель• ум• шеф* * *głow|a♀, мн. Р. głów 1. голова;ból \głoway головная боль;
od stóp do głów с головы до ног;2. голова, ум ♂;ciasna \głowa ограниченный ум; otwarta \głowa светлая голова; tęga \głowa умная голова;
3. глава;руководитель ♂;\głowa
rodziny глава семьи; \głowa państwa глава государства;4. голова (предмет шаровидной или конусообразной формы);\głowa sera головка сыру; \głowa kapusty кочан капусты; \głowa komety астр. голова кометы; ● w \głowaach в головах, в изголовье; urwanie \głowaу суета, беготня, неразбериха; zawracanie \głowaу морока; чепуха, ерунда; na \głowaę ludności на душу населения; marzenie ściętej \głowaу несбыточная мечта; безнадёжное дело; kłaść w \głowaę вбивать в голову; kłaść łopatą do \głowaу разжёвывать и в рот класть; kręcić \głowaą шевелить мозгами, раскидывать умом; mieć dobrze (olej) w \głowaie быть толковым, быть с головой; mieć \głowaę na karku иметь голову на плечах; nadstawiać \głowaę (\głoway) рисковать головой;
coś nie mieści się w \głowaie уму непостижимо что-л., трудно поверить во что-л.;pobić na \głowaę а) разбить наголову;
б) (zakasować) превзойти, затмить;pójść (skoczyć) po rozum do \głoway пораскинуть умом, подумать; догадаться;
przerastać (przewyższać) kogoś o \głowaę быть на голову выше кого-л.;stawać na \głowaie a) из кожи вон лезть;
б) (swawolić) ходить на голове;ukręcić \głowaę czemuś ликвидировать, прекратить что-л.; замять что-л.;zachodzić w \głowaę ломать себе голову;
zmyć komuś \głowaę вымыть (намылить) голову кому-л.;\głowa do góry! выше голову!, не унывай!;
kto nie ma w \głowaie, musi mieć w nogach посл. дурная голова ногам покоя не даёт+2. rozum 3. kierownik, zwierzchnik
* * *ж, мн Р głów1) голова́ból głowy — головна́я боль
od stóp do głów — с головы́ до ног
2) голова́, ум mciasna głowa — ограни́ченный ум
otwarta głowa — све́тлая голова́
tęga głowa — у́мная голова́
3) глава́; руководи́тель mgłowa rodziny — глава́ семьи́
głowa państwa — глава́ госуда́рства
4) голова́ ( предмет шаровидной или конусообразной формы)głowa sera — голо́вка сы́ру
głowa kapusty — коча́н капу́сты
głowa komety — астр. голова́ коме́ты
•- urwanie głowy
- zawracanie głowy
- na głowę ludności - mieć dobrze w głowie
- mieć olej w głowie
- mieć głowę na karku - pobić na głowę
- pójść po rozum do głowy
- skoczyć po rozum do głowy
- przerastać kogoś o głowę
- przewyższać kogoś o głowę
- stawać na głowie
- ukręcić głowę czemuś
- zachodzić w głowę - kto nie ma w głowie
- musi mieć w nogach -
4 gł|owa
f 1. (część ciała) head- pokiwać głową to nod (one’s head)- pokręcić a. potrząsnąć głową to shake one’s head- pochylać głowę to bow one’s head- podnosić głowę to raise one’s head; przen. to rebel, to revolt- ból głowy a headache- cierpieć na ból głowy to have a headache- głowa mi/jej pęka a. puchnie od hałasu/waszego gadania all the noise/your chatter is giving me/her a splitting headache- włożyć czapkę na głowę to put a cap on- chodzić z gołą a. odkrytą głową to go bareheaded- głową naprzód [upaść, skoczyć] headlong, head first- od stóp do głów from head to toe a. foot- zmierzyć kogoś wzrokiem od stóp do głów to look sb up and down, to look sb over from head to foot- ubrana na czerwono od stóp do głów dressed in red from head to toe- przerastać kogoś o głowę (być wyższym) to be a head taller than sb; przen. to be head and shoulders above sb- głowa ci/mu się kiwała (ze zmęczenia) you were/he was nodding off; (od alkoholu) you were/he was tipsy- krew uderzyła mu/jej do głowy the blood rushed to his/her head- kręciło się jej/mi w głowie she/I felt dizzy, her/my head was spinning- szumiało mu w głowie his head was spinning a. whirling- leje mi się na głowę my roof leaks- (mieć) dach nad głową (to have) a roof over one’s head2. (umysł) head, mind- z głowy (z pamięci, bez sprawdzania) from memory- chodzi mi po głowie myśl a. pomysł, żeby zmienić pracę I’ve been toying with the idea of changing jobs- siedzieć komuś w głowie [myśl, wydarzenie] to be on sb’s mind, to weigh on sb’s mind- ten problem od tygodnia siedzi mi w głowie I haven’t been able to get my mind off the problem all week- nie mieścić się komuś w głowie to be unbelievable a. incredible, to boggle sb’s mind- nie mieści mi się w głowie, jak mogłeś zapomnieć o jej urodzinach I can’t believe you forgot her birthday- nie postać komuś w głowie [myśl, pomysł] to not occur to sb, to not enter sb’s mind a. head- nawet w głowie mi nie postało, żeby się jej sprzeciwiać it never even occured to me to contradict her- nic mi nie przychodzi do głowy nothing comes to mind, I can’t think of anything- nie przyszło jej do głowy, żeby do niego zadzwonić a. że powinna do niego zadzwonić it didn’t occur to her to phone him a. that she ought to phone him- przelecieć a. przemknąć komuś przez głowę [myśl, pomysł] to cross sb’s mind- przeleciało a. przemknęło mu przez głowę, żeby do nich napisać the idea of writing to them crossed his mind- wchodzić/nie wchodzić komuś do głowy [nauka, przedmiot szkolny] to come/to not come easily to sb- daty zawsze łatwo wchodziły jej do głowy she’s always had a good head for dates- języki obce łatwo wchodzą mu do głowy he picks up foreign languages easily, foreign languages come easily to him- matematyka w ogóle nie wchodzi mi do głowy I have no head for maths- wylecieć komuś z głowy to slip sb’s mind- wszystko, czego się uczyłem, na egzaminie wyleciało mi z głowy I’d studied really hard, but during the exam my mind went blank, everything that I’d learned went out of my head during the exam- wyleciało mi z głowy, że miałam pojechać po niego na lotnisko I was supposed to pick him up at the airport but it completely slipped my mind- kłaść a. pakować coś komuś łopatą do głowy to cram sth into sb’s head- miałam/miał/miała pustkę w głowie my/his/her mind went blank- mieć mętlik w głowie to be all mixed up- moja w tym głowa, żeby… it’s up to me to…- mieć coś z głową to be off one’s head- mieć dobrze w głowie to be sensible- mieć głowę do czegoś to have a (good) head for sth [matematyki, interesów]- mieć głowę zajętą czymś/kimś to be preoccupied with sth/sb- mieć spokojną głowę to have nothing to worry about- mieć wolną głowę to have a clear head a. mind- nabić a. zaprzątnąć sobie głowę czymś to stuff one’s head with sth- nie mam teraz głowy do tego I’ve got too many other things on my mind to think about that right now- robić coś z głową/bez głowy to use/to not use one’s head a. one’s common sense when doing sth- wyjazd na wycieczkę zaplanowany z głową/zupełnie bez głowy a well-/thoughtlessly planned trip- zaświtać komuś w głowie [myśl, pomysł] to dawn on sb- już mi coś zaczęło świtać w głowie I was beginning to get the idea- rozjaśniło mi/mu się w głowie it became clearer to me/him- po rozmowie z matką rozjaśniło mi się w głowie talking to a. with my mother helped me sort it all out- tracić głowę pot. to lose one’s head3. (człowiek inteligentny) brain pot.- człowiek z głową a man/woman with a good head on his/her shoulders- mądra głowa a brain pot.- jej siostra to tęga a. mądra głowa her sister is a real brain- z tego matematyka to nie lada głowa this mathematician is a real brain4. (fryzura) hair(cut), hairstyle- modnie uczesana głowa a fashionable hairstyle- miała głowę prosto od fryzjera she’d just had her hair done- zrób coś z tą głową, wyglądasz jak czupiradło do something with your hair, you look a fright5. (w wyliczeniach) na głowę a. od głowy each, per person- do zapłacenia jest 100 zł na głowę a. od głowy it costs 100 zlotys each a. per person- dochód na głowę mieszkańca per capita income- spożycie alkoholu na głowę mieszkańca per capita alcohol consumption6. (przywódca) head- głowa rodziny the head of the family- koronowane głowy crowned heads- głowa państwa Polit. the head of state- głowa kościoła anglikańskiego/(rzymsko)katolickiego Relig. the head of the Anglican/(Roman) Catholic church- łamać sobie głowę nad czymś pot. to puzzle over sth, to chew sth over- łamać sobie głowę czymś to (w)rack a. cudgel one’s brain(s) about sth, to chew sth over- mieć na tyle oleju w głowie, żeby… pot. to have the wit(s) a. the brains a. the sense to… pot.- zawracać komuś głowę to bug sb pot.; to bother a. pester sb- suszyć komuś głowę to nag sb- przewracać komuś w głowie [zaszczyty, pochlebstwa, sukcesy] to go to sb’s head- mieć coś/kogoś z głowy pot. (pozbyć się) to get rid of sb/sth; (załatwić sprawę) to get sth out of the way a. over (and done) with pot.- wybij sobie z głowy wakacje za granicą you can just forget about going abroad for the holidays pot.- wybić coś komuś z głowy pot. to put sb off sth- muszę mu wybić z głowy ten pomysł I have to put him off that idea- wziąć sobie kogoś/coś na głowę pot. to take sb/sth on one’s shoulders- siedzieć komuś na głowie pot. to stay with sb- rodzina z Kanady siedzi mi na głowie od miesiąca I’ve had relatives from Canada on my hands all month pot.- zwalić się komuś na głowę pot. to descend on sb- mieć z kimś/czymś urwanie głowy pot. to have one’s hands full with sb/sth pot.- w domu było urwanie głowy there was bedlam in the house- zachodzę w głowę, gdzie mogłam wsadzić paszport/zostawić teczkę I’m going nuts trying to figure out where I could’ve put my passport/left my briefcase- mieć głowę na karku a. nie od parady to have one’s head screwed on right a. screwed the right way, to have a good head on one’s shoulders- przewyższać kogoś o głowę to be head and shoulders above sb- (po)bić kogoś na głowę to outdo sb; to run a. make rings (a)round sb pot.- konkurencja bije nas na głowę pod względem liczby sprzedanych egzemplarzy/kontroli jakości the competition is running rings around us in terms of sales/quality control- mieć mocną/słabą głowę to have/to not have a strong head (for alcohol), to hold/to not hold (one’s) liquor well- iść a. uderzać komuś do głowy [alkohol] to go (straight) to sb’s head- kurzyło mu się z głowy he was drunk- dać głowę (stracić życie) to lose one’s life- głowę dam, że… I’m positive a. absolutely certain (that)…- skrócić kogoś o głowę a. uciąć komuś głowę to behead sb- nadstawiać głowy a. głowę to risk one’s neck- odpowiadać a. ręczyć głową za kogoś/coś to stick one’s neck out for sb/sth- naznaczyć cenę na czyjąś głowę to put a price on sb’s head- chodzić z głową w chmurach to have one’s head in the clouds- chować głowę w piasek to bury one’s head in the sand- wisieć (komuś) nad głową to be hanging over sb a. over sb’s head- nosić głowę wysoko to hold up one’s head a. to hold one’s head (up) high- rwać a. drzeć włosy z głowy to tear one’s hair out- schylać a. pochylać głowę przed kimś to bow (down) before sb- stawać na głowie (żeby coś zrobić) pot. to bend over backwards (to do sth), to break one’s neck (to do sth)- tłuc a. walić głową o mur to beat a. bang one’s head against the wall a. against a brick wall- ukręcić czemuś głowę pot. to hush sth up [sprawie, aferze]; to nip sth in the bud [plotce]- wchodzić komuś na głowę pot. to walk all over sb- wylać komuś kubeł zimnej wody na głowę pot. to bring sb (back) down to earth- wziąć kogoś za głowę pot. to take sb in hand- włos ci/mu z głowy nie spadnie it won’t harm a hair on your/his head- włos się mi/jej na głowie jeży (od czegoś) sth makes my/her hair stand on end, sth makes my/her hair curl- życie a. los nie głaszcze go/jej po głowie he/she doesn’t have an easy life- spokojna głowa not to worry pot.; don’t worry- spokojna głowa, zdążymy don’t worry, we’ll be on time- niech cię o to głowa nie boli that’s not your problem, don’t worry about it- głowa do góry! chin up!, cheer up!- marzenie ściętej głowy a pipe dream- czapki z głów! hats off!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gł|owa
-
5 Dach
dach munterm \Dach wohnen mieszkać pod dachem [o na poddaszu]mit jdm unter einem \Dach wohnen mieszkać z kimś pod jednym dachemetw unter \Dach und Fach bringen ( in Sicherheit bringen) schronić coś w bezpiecznym miejscu; ( zum Abschluss bringen) zakończyć coś szczęśliwiejdm aufs \Dach steigen ( fam) nawymyślać komuśsie bekam vom Direktor eins aufs \Dach dyrektor zmył jej głowę -
6 rozum
m (G rozumu) 1. (władza poznawcza umysłu) mind, intellect- człowiek wielkiego rozumu a man of great intellect- objąć a. ogarnąć coś rozumem to understand sth- górować nad kimś rozumem to be more intelligent than sb2. (u człowieka) (rozsądek) reason, sense; (u zwierzęcia) cleverness- rozum przychodzi z wiekiem a. z latami one gets wiser as one grows older- rozum dyktuje, żeby nie działać zbyt pochopnie reason tells us not to act too hastily- miejże rozum, nie rób tego! have some sense, don’t do that!- □ chłopski rozum pot. common sense, good sense- czysty rozum Filoz. pure reason■ brać coś na rozum to use one’s common sense- być niespełna rozumu to be out of one’s mind, to be off one’s head- co głowa, to rozum so many heads, so many minds- człowiek do śmierci rozumu się uczy man is always learning- głowa wielka a rozumu mało a big head and little sense- mieć swój rozum pot. to know one’s own mind- mieć więcej szczęścia niż rozumu ≈ to have more luck than judg(e)ment- (jak) na mój głupi rozum pot. in my opinion- nauczyć kogoś rozumu to teach sb a lesson- nie grzeszyć rozumem to be rather stupid- odchodzić od rozumu z rozpaczy/strachu to be beside oneself a. to be out of one’s mind with grief/fear- pozjadać wszystkie rozumy pot. to have all the answers- pójść po rozum do głowy to use one’s head- przemówić komuś do rozumu to bring sb to reason- rozum mu odjęło he must be out of his mind- rusz rozumem! put your thinking cap on!- to przechodzi ludzki rozum it’s beyond human understanding- kogo Bóg chce ukarać, temu rozum odbiera przysł. whom the gods would destroy they first make mad- włos długi, rozum krótki pot. long on hair and short on brains- lepszy funt szczęścia niż cetnar rozumu przysł. an ounce of luck is better than a pound of wisdom- od wódki rozum krótki przysł. when drink is in, wit is out* * *na chłopski lub zdrowy rozum,... — common sense suggests that...
* * *mi1. (= umysł) reason, mind, intelect; czysty rozum fil. pure reason; niespełna rozumu nuts, bats, crazy; na mój (głupi) rozum pot. in my (humble) opinion, as I see it; mieć swój rozum have one's wits about one, be in one's right senses; kierować się własnym rozumem use one's judgement l. own head; postradać l. stracić rozum loose one's marbles l. mind, be out of one's mind; pójść po rozum do głowy find a reasonable solution to a problem, think of sth sensible; mieć bystry rozum have quick wits; obdarzony rozumem rational.2. (= rozsądek) judgement, wit(s), sense; chłopski rozum horse sense, common sense; zdrowy rozum common sense, native reason; na chłopski l. zdrowy rozum common sense suggests that...; mieć więcej szczęścia niż rozumu succeed by a fluke; nauczyć kogoś rozumu teach sb a lesson; przemówić komuś do rozumu make sb see sense l. reason, make sb listen to reason, bring sb to reason; powinieneś mieć więcej rozumu w głowie you should know better; wydaje mu się, że pozjadał wszystkie rozumy he's such a smart alec l. aleck; weź to na rozum think it over, give it a reasonable thought.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rozum
-
7 gó|ra
Ⅰ f 1. (wzniesienie) (wysokie) mountain; (niskie) hill- stroma/wysoka/lesista góra a steep/high/wooded mountain- szczyt góry the top a. summit of a mountain- zbocze góry the side of a mountain, a mountain slope- chodzić po górach to walk in the mountains- wciąż schodzili z góry they were going downhill all the time- dźwigali bagaże pod górę they carried their luggage uphill- wejść/wspiąć się na górę to climb a mountain- zejść z góry to come down a. descend książk. a mountain- góry i doły (na drodze) potholes- góry i doliny hills and dales- góry Szkocji the (Scottish) Highlands2. (sterta) pile, mountain- góra śmieci a pile a. heap of rubbish- mieć górę naczyń do zmywania to have loads a. mountains of washing-up to do pot.- pod choinką leżała góra prezentów there was a pile of presents under the Christmas tree3. (górna część) top- przeszukać coś od góry do dołu to search sth from top to bottom- zmierzyć kogoś wzrokiem od góry do dołu to look sb up and down- od góry do dołu w bloku zapaliły się światła lights came on all over the block- siedział u góry stołu he sat at the head of the table- na górze at the top- każda strona ma numer na górze each page is numbered at the top- list leżał na górze komody the letter was lying on top of the chest (of drawers)4. sgt (w budynku) upstairs- zawsze urządzają przyjęcia na górze they always hold their parties upstairs- na górę upstairs- iść/przyjść z góry to go/come downstairs- z góry dobiegł go głos a voice could be heard from upstairs- poszli na górę już dawno temu they went upstairs a long time ago5. (miejsce, położenie) powietrze na górze jest bardzo zimne the upper air is very cold- tam, na górze up there- w górę up, upwards- balon płynął w górę the balloon floated upwards- w górze rzeki upriver- w górę rzeki upstream- do góry up- w ładną pogodę dym idzie prosto do góry in fine weather the smoke rises straight up- iść do góry po schodach/drabinie to go up a. climb the stairs/a ladder- do samej góry to the very top- tą stroną do góry! (oznaczenie przesyłki) this side up!- twarzą do góry face up a. uppermost- ku górze upwards- w górze (w powietrzu) up in the air, in the sky- w górze powoli płynęły obłoki clouds were floating (by) slowly in the sky- trzymaj ręce w górze! keep your hands up!- od góry from above- trzeba do wieży wejść od góry you have to enter the tower from above- z góry from above; from on high książk.- ceny idą w górę przen. prices are going up- pnie się w górę do władzy przen. he’s climbing (up) the power ladder- idzie w górę w swojej firmie przen. he’s rising in his company- barometr/licznik idzie w górę przen. the barometric pressure/meter reading is rising6. sgt (strych) przest. attic, loft- zawsze rozwieszała pranie na górze she always hung her washing out to dry in the attic- ten stary fotel trzeba już wynieść na górę you should put that old armchair (up) in the loft7. sgt pot. (zwierzchnicy) the authorities- rozkaz przyszedł z góry the order came from above a. from upstairs iron. a. (down) from on high żart.- góra szukała porozumienia ze strajkującymi górnikami the authorities were seeking a compromise with the striking miners8. środ., Muz. (wysokie tony) high notes pl, high register Ⅱ adv. pot. (co najwyżej) at (the) most; max pot.- miała góra pięćdziesiąt lat she was fifty (years old) at the mostⅢ górą adv. (powyżej) overhead, up above- górą leciał samolot an airplane flew overhead- kula przeszła górą the bullet flew over his head/their heads a. passed overheadⅣ z górą adv. (ponad, przeszło) over, upwards of- było tam z górą dwadzieścia osób there were over twenty people thereⅤ z góry adv. (zawczasu) in advance, beforehand- wiedzieć coś z góry to know sth in advance- z góry wiedziałem, że tak się stanie I knew beforehand that would happen- dziękować komuś z góry to thank sb in advance- osądzić kogoś/coś z góry to prejudge sb/sth- cieszyć się na coś z góry to look forward to sth- to było z góry postanowione it was foreordained- to było z góry ukartowane it was a put-up job GB pot.- to było z góry wiadomo it was to be expected; we knew that from the start a. the word go pot.- □ góra lodowa iceberg- góra świadek Geol. inselberg, island mountain- góry fałdowe Geol. fold a. folded mountains- góry kadłubowe Geol. residual hills- góry młode Geol. young mountains- góry stare Geol. old mountains- góry stołowe Geol. tableland, table mountains■ do góry dnem bottom up- do góry nogami upside down, wrong side up- przewrócili dom do góry nogami they turned the house upside down- powiesił obraz do góry nogami he hung the picture upside down- głowa a. uszy do góry! cheer up!; chin up! pot.- ręce do góry! hands up!- brać górę (nad kimś/czymś) to get the upper hand over sb/sth, to get the better of sb/sth- być górą to have the upper hand a. advantage- nasi górą! our team is in the lead!- mieć pod górę pot. to have a hard time (of it)- teraz mamy pod górę, ale później będzie lepiej it’s an uphill struggle a. a battle at the moment, but things will get better later- obiecywać komuś złote góry to promise sb the earth- wiara góry przenosi faith moves mountains- patrzeć na kogoś z góry to look down on sb- wsiąść na kogoś z góry to come down hard on sb a. down on sb like a ton of bricks- za górami, za lasami over hill, over dale- za siódmą górą over the hill and far away- jeżeli góra nie chce przyjść do Mahometa, to Mahomet musi iść do góry przysł. if the mountain won’t come to Muhammad, Muhammad must go to the mountain przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gó|ra
-
8 nad
Ⅰ praep. 1. (powyżej) over, above- nad kimś/czymś [znajdować się] over a. above sb/sth- nad głównym wejściem over a. above the main entrance- łuna nad miastem a glow over the city- 1500 metrów nad poziomem morza 1,500 metres above sea level- miał siniak nad lewym okiem he had a bruise over a. above his left eye- mieszkali nad sklepem they lived over a. above the shop- rano nad miastem przeszła burza a storm broke over the city in the morning- tumany kurzu unosiły się nad drogą clouds of dust rose over the road- piłka przeleciała wysoko nad poprzeczką the ball went high over the bar- pochylić się nad kimś/czymś to lean a. bend over sb/sth- pochyliła się nad kołyską she leaned a. bent over the cot- pochylali się nad mapą they were bending over a map- nad coś [kierować się] over a. above sth- balon wzbił się nad chmury the balloon soared up above the clouds- myśliwce nadleciały nad miasto fighter planes flew over the city2. (w pobliżu) nad Wisłą/Bałtykiem on the Vistula/the Baltic- Wiedeń leży nad Dunajem Vienna lies on the Danube- kupili dom nad jeziorem they bought a house on a. by a lake- opalali się nad rzeką they were sunbathing by the river- spacer nad brzegiem rzeki/Sekwany a walk along a. by the riverside/along the Seine- nad coś [kierować się] to sth- pojechać nad morze to go to the seaside- pójść na spacer nad jezioro to take a walk to the lake- wycieczka nad Wigry a trip to Lake Wigry3. (wskazuje na podporządkowanie) over- być a. stać nad kimś to be over sb- nad sobą miał dyrektora finansowego above him he had the financial director- kontrola nad czymś control over a. of sth- mieć nadzór nad czymś to supervise sth, to have control over sth- sprawować władzę nad czymś to exercise authority a. power over sth- przewaga nad kimś/czymś superiority a. the advantage over sb/sth- opieka nad ludźmi w podeszłym wieku care of the elderly4. (wskazuje na temat) on, about (czymś sth)- dyskusja nad budżetem discussion on a. about the budget- dyskutowali nad projektem uchwały they were discussing the (draft) bill- praca nad czymś work on a. at sth- pracować nad planami budynku to work on the design of a building- rozmyślać nad czymś to ponder on a. over sth- medytować nad czymś to meditate on a. upon sth- siedzieć nad książką to pore over a book- ślęczeć nad lekcjami to slog away at one’s homework pot.5. (z określeniami wyrażającymi uczucia) at, for, over- ich zachwyt nad jego obrazami their delight over his paintings- użalić się nad kimś to feel sorry for sb, to pity sb- użalać się nad sobą a. nad własnym losem to feel sorry for oneself pot., pejor.; to bemoan one’s lot książk., żart.- znęcać się nad kimś to torment sb- zlituj się nade mną/nad nim have mercy on me/him6. (tuż przed) (just) before- nad ranem/wieczorem (just) before dawn a. daybreak/dusk a. nightfall7. książk. (bardziej niż) than- nic straszniejszego nad wojnę nothing more terrible than war- cóż piękniejszego nad miłość what can be more beautiful than love?- kochać kogoś nad życie to love sb more than life itself- nad wszystkie rozrywki uwielbiał kino of all pastimes he adored the cinema more than anything else- praca nad siły superhuman work- poeta nad poetami a towering poet- przebój nad przeboje an all-time hit- skandal nad skandale a scandal to end all scandals- łotr nad łotrami an arch-villain; a consummate villain książk.- nade wszystko above all (else), more than anything (else)- nade wszystko cenił spokój he valued peace and quiet more than anything a. above all else- była sławna, bogata, a nade wszystko urodziwa she was famous, rich, and, above all, good-lookingⅡ nad- w wyrazach złożonych (wskazujące na wyższy stopień) nadkomisarz chief superintendent GB- nadczułość hypersensitivity* * *prepnad morze/rzekę — to the seaside/river* * *prep.+ Ins.1. (= powyżej, ponad) above, over; nad głową (= w górze) overhead.2. (= na brzegu l. krawędzi, blisko) nad (samą) granicą at the (very) border, near the border; nad grobem at the graveside; przen. (= blisko śmierci) at death's door, with one foot in the grave; nad morzem at the seaside, on the sea; nad rzeką/jeziorem on the river/lake; Waszyngton leży nad Potomakiem Washington lies l. is located on the Potomac River; nad przepaścią t. przen. on the edge of a precipice; nad ranem in the early morning.3. (przedmiot uwagi l. kontroli) litować się nad kimś feel pity for sb; (= okazywać komuś miłosierdzie) have l. take pity on sb; mieć przewagę nad kimś have the advantage on l. over sb, have the upper hand over sb; opieka nad dziećmi child care; pastwić się nad kimś torment sb; płakać nad czymś cry over sth; rozpaczać nad kimś/czymś lament for sb/sth; sprawować władzę nad kimś/czymś rule sb/sth; form. have/hold dominion over sb/sth; stracić panowanie nad sobą lose one's temper; pot. blow one's top, blow a gasket, hit the ceiling.4. (temat rozważań l. dyskusji) debata nad ustawą/wnioskiem debate on a bill/motion; zastanawiać się nad czymś consider sth, pause over sth.5. (cel badań l. wysiłków) pracować nad czymś work on sth.6. lit. (podkreślenie wyjątkowości; często z archaiczną formą narzędnika) mistrz nad mistrzami l. nad mistrze master of l. over masters; Pieśń nad Pieśniami Bibl. the Song of Songs.prep.+ Acc.1. ( cel w przestrzeni) over, above; nad głowę above one's head; (= w górę) up; nad miasto over the town l. city.2. (= na brzeg) nad jezioro/morze/rzekę to the lake/sea/river.3. lit. ( porównanie lub wybór) than, above; cenić coś nad życie value sth above life; cóż jest (lepszego) nad wino? what (is) better than wine?; nade wszystko above all.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nad
-
9 ł|eb
m 1. (głowa zwierzęcia) head 2. pot. (głowa ludzka) noggin pot.- łeb mi pęka I’ve got a splitting headache- palnął sobie w łeb he blew his (own) brains out pot.3. pot. (umysł) brain(s) pot.- mieć łeb do czegoś to have a good head for sth [nauki, interesów]- mieć łeb na karku to have one’s head screwed on the right way pot.; to have a good head on one’s shoulders- nabić sobie czymś łeb to get sth into one’s head4. pot. (życie) nadstawiać łba to risk one’s neck pot.- przypłacić coś łbem to pay for sth with one’s life5. Techn. (nitu, śruby) head■ na łeb, na szyję pot. [jechać, pędzić, uciekać, spadać] headlong, head first- kocie łby cobblestones- łeb w łeb neck and neck- wziąć w łeb pot. to fall through- nasze plany wzięły w łeb z powodu złej pogody our plans fell through because of the bad weather- wziąć kogoś za łeb pot. to take sb (well a. firmly) in hand- patrzeć spode łba to scowl, to glower- spadły mi na łeb dodatkowe sprawozdania do napisania pot. I’ve been landed with an extra set of reports to prepare- zwaliła się nam na łeb szwagierka z dziećmi na cały weekend pot. my sister-in-law and her children descended on us for the whole weekend- ukręcić czemuś łeb pot. to hush sth up- nie pozwól, żeby ci dzieciaki weszły na łeb pot. don’t let the kids get you under their thumb a. walk all over youThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ł|eb
-
10 co
Ⅰ pron. 1. (w pytaniach) what- co to (jest)? what’s this/that?- co jest na górze? what’s upstairs?- co robisz? what are you doing?- co mi kupiłaś? what did you buy for me?- co się dzieje? what’s going on a. happening?- co ci po tym? what do you need it for?- o co chodzi? what’s the problem a. matter?, what’s going on?- w co się ubierzesz? what are you going to wear?- czego szukasz? what are you looking for?- czego on chciał? what did he want?- czego a. copot. chcesz w zamian? what do you want in exchange?- do czego służy ten guzik? what is this button for?- z czego jest ta koszula? what is this shirt made of?- czemu się tak przyglądasz? what are you looking at?- czym mam otworzyć tę puszkę? what shall I open this tin with?- czym żywią się wieloryby? what do whales feed on?- czym to się skończy? how will it (all) end?- o czym oni mówią? what are they talking about?- co to za maszyna? what’s this/that machine?- co to za kamień? what kind of stone is this?- co ty na to? what do you say a. think?- co u ciebie? how are you?, what’s new?, how’s life (treating you)?- co z tobą? źle się czujesz? what’s wrong (with you)?, don’t you feel well?- psa zabierzemy ze sobą, ale co z kotem? we can take the dog with us, but what about the cat?- co z tego? a. no to co? what of a. about it? pot.- co z tego, że kocha? so he’s in love, so what? pot.- co on, oszalał, żeby tyle forsy przepuścić! pot. he must be mad blowing all that money pot.- czego tam nie ma na strychu! there are all sorts of things in the attic- czym to on w życiu nie był! he’s done all sorts of things in life- co ty mi tu przyniosłeś? what on earth have you brought me?- po co a. na co? what for?- po co jedziesz do Krakowa? what are you going to Cracow for?- na co ci ten scyzoryk? what do you need this penknife for?- i na co wam to było? what did you have to (go and) do that for?- czego tam poszłaś? pot. what did you go there for?- czemu płaczesz? what are you crying for?- czemu nie? why not?- „idziesz z nami?” – „czemu nie” ‘are you coming with us?’ – ‘why not?’2. (w mowie zależnej) what- powiedz, co chcesz na śniadanie tell me what you want for breakfast- zapytaj go, co zrobił z nożyczkami ask him what he’s done with the scissors- dobrze byłoby wiedzieć, o co właściwie mu chodzi it would be good to know what he really wants- przysłuchiwał się, o czym rozmawiają he was listening in on their conversation- nie wiem, co to była za ryba I don’t know what kind of fish it was- nie rozumiem, po co tu przyszedł I don’t understand why he came here a. what he came here for- powiem mu jutro, co i jak I’ll tell him tomorrow what’s what- wiesz co?… (do) you know what?… pot., (I’ll) tell you what… pot.3. (w zdaniu podrzędnym zawężającym) that- wszystko to, co chciał zrobić everything (that) he wanted to do- mam coś, co cię zainteresuje I’ve got something that’ll interest you- nie zrobiłam nic, czego musiałabym się wstydzić I did nothing (that) I ought to be ashamed of- rób, co chcesz do what you want- czym była kiedyś łacina, tym stał się dziś język angielski what Latin was once, English is today- co jest naprawdę nieznośne, to myśl, że… what is really maddening is the thought that…- z czego będziemy żyć, to mój kłopot what we’re going to live on is my problem- co się stało, to się nie odstanie what’s done is done4. (w zdaniu podrzędnym rozwijającym) which- powiedział, że pożyczył mi pieniądze, co nie było prawdą he said he had lent me some money, which wasn’t true- zdał ostatni egzamin, czym bardzo ucieszył rodziców he passed the last exam, which made his parents very happy5. (ile, jak, jaki) as- on ma tyle samo wrogów, co przyjaciół he has as many enemies as he has friends- zatrudniamy tyle samo pracowników, co rok temu we employ as many people as we did a year ago- mam dwa razy tyle pracy, co ty I have twice as much work as you (have)- kapelusz tego samego koloru, co płaszcz a hat the same colour as the coat- mieszkam w tym samym domu, co on I live in the same building as he does- rodzice tyle go widywali, co na obiedzie his parents only saw him at dinner time6. pot. (kto, który) who- ktoś, co nigdy nie był w wojsku someone who has never been in the army- znam kogoś, co to chętnie zrobi I know someone who’ll be glad to do it- gdzie się podział ten chłopak, co u was mieszkał? what happened to the boy who used to live with you?- wiesz, co ty dla niego jesteś? do you know what you are to him?- ten młyn, co to w nim teraz jest hotel that mill that’s a hotel now7. pot. (dlaczego, w jakim celu) why- co się tak kręcisz? why can’t you sit still?- co tak wcześnie wstałaś? why did you get up so early?- coś taki wesoły? why are you so cheerful?, what are you so cheerful about?8. (w wyrażeniach emfatycznych) what (a)- co to za dureń z niego! what a clown he is! pejor.- co za niespodzianka! what a surprise!- nie masz pojęcia, co to za rozkosz! you’ve no idea what a delight it isⅡ praep. every- co dzień/sobota every day/Saturday- co dziesięć minut/dwa tygodnie every ten minutes/two weeks- przystawał co krok he stopped with each a. every step- co jakiś czas tu zagląda, żeby sprawdzić, co robimy he looks in every now and then to check on us- opuszczał co drugą stronę he was skipping every other pageⅢ adv. (bardziej) co ciekawsze fragmenty/książki some of the more interesting sections/books- co wytrwalsi zostali do końca sztuki only the most persevering stayed till the end of the playⅣ conj. (jak) as- (ona) pracuje w tej samej firmie co ja she works for the same company as me- ten sam/to samo co zawsze the same as always- taki sam jadłospis co przed tygodniem the same menu as a week ago- to już nie ten człowiek, co dawniej he’s not the man he used to be- jest równie inteligentny, co przebiegły he’s as intelligent as he is crafty- mogła mieć równie dobrze trzydzieści co czterdzieści lat she could just as well have been thirty as forty- co ciekawe/dziwne… what’s interesting/strange…- co gorsza… what’s worse…- co więcej… what’s more…Ⅴ part. pot. (jako równoważnik zdania) boisz się, co? you’re afraid, eh? pot.- ale ona urosła, co? she’s really grown, hasn’t she?- będziemy w kontakcie, co? we’ll be in touch, right? pot.- miłe dzieciaki, co nie? nice kids, eh? pot.- nie poznajesz mnie, co? you don’t recognize me, do you?- wszyscy gdzieś jadą na wykacje, a my co? everyone’s going somewhere on holiday, and what about us?- kto cię tu wpuścił, co? who let you in, eh? pot.- i co, zdałeś egzamin? well, did you pass (the exam)?- co ty, chcesz oberwać od ojca? you don’t want to get it from your father, do you? pot.- a ty co? dzwonka nie słyszałeś? what are you doing? – didn’t you hear the bell?Ⅵ co do praep. 1. (jeśli chodzi o) as for, as far as [sb/sth] is concerned- co do mnie, nigdy w horoskopy nie wierzyłem as for me, I’ve never believed in horoscopes- co do pańskiego artykułu… as for your article…, as far as your article is concerned…2. (w sprawie) regarding, concerning- mamy zastrzeżenia co do ostatniej partii towaru we have some reservations regarding the last consignment- jego uwagi co do nowelizacji ustawy his remarks regarding a. concerning the amendment of the law3. (pod względem) regarding, concerning- ustalenia co do zakresu prac details regarding a. concerning the scope of the work- druga co do wielkości partia polityczna the second largest party- dziesiąte co do wielkości państwo świata the world’s tenth largest state4. (dokładnie) to- co do godziny/dnia to the hour/day- o siódmej co do minuty at seven o’clock sharp- przyszedł punktualnie co do minuty he came a. arrived right on the dot pot.- oddał mi wszystko co do grosza he gave me back every single penny- powtórzyła wszystko co do słowa she repeated everything word for word- zginęli wszyscy co do jednego not one of them survivedⅦ co…, (to) … conj. 1. (ile razy) each time- co wstawał, robiło mu się słabo each time he got up, he felt faint- co otworzył gazetę, wszędzie o Iraku every time he opened a newspaper, there was something about Iraq- co strzelił, to chybił every time he fired, he missed- co wspiął się wyżej, to zsuwał się each time he climbed up, he slipped down again- co premiera, to sukces each new production is/was a success2. (dla podkreślenia) co praca, to praca work is work (after all)- co chłop, to chłop you can’t beat a man (about the place)- co głowa, to głowa you can’t beat good brains- co prawda, to prawda I’ll second that- co dyrektor, to nie zwykły robotnik a director’s not just any workerⅧ czym…, tym… conj. kryt. czym starszy, tym głupszy the older he gets, the more foolish he becomes- czym większy przywódca, tym groźniejszy jego upadek the greater the leader, the further he has to fall■ a co tam what do I care?, what does it matter?- chciała pokazać, co to nie ona she wanted to show what she was made of- co jak co, ale ciasto robisz pyszne say what you like, but you make delicious cake- czego jak czego, ale pieniędzy im nie brakuje whatever they’re short of, it’s not money- co najmniej at least- co najwyżej at most- co to, to nie! pot. that’s out of the question!; no way! pot.- co (proszę)? pot. (w odpowiedzi) what?- „Adam!” – „co?” ‘Adam!’ – ‘what?’- „jesteś tam?” – „a co?” ‘are you there?’ – ‘what do you want?’- co (takiego)? (wyrażające zdziwienie) what?, really?- goście dopiero co wyjechali the guests have not long gone, the guests have only just left* * *1. pron( w pytaniach) whatto drzewo, co rośnie koło domu — the tree that grows by the house
wspominał tych, co odeszli — he remembered those who had left
zdałem egzamin, co wszystkich zaskoczyło — I passed the exam, which surprised everybody
co się stało, to się nie odstanie — what's done cannot be undone ( w równoważnikach zdań)
rób, co chcesz — do what you want
co niemiara — in abundance, (pot: cokolwiek) anything
2. partjeśli co, daj mi znać — get in touch at the slightest thing
co najwyżej — at (the) mostco gorsza — what's worse, worse still
co więcej — what's more, furthermore
co chwila/krok — every lub each minute/step
co drugi/trzeci — every second/third
co do (+gen) — ( odnośnie do) as to, as for
3. conjco do mnie — as far as I am concerned, ( dokładnie) (exact) to
4. advco strzelił, to chybił — every time he shot he missed
(pot: dlaczego) why* * *copron.1. ( zastępuje rzeczowniki) what; rób, co chcesz do what you want; czego (znowu) chcesz? what do you want (now)?; zwł. z irytacją what is it that you want (now)?; co to będzie? (= co chcesz zrobić?) what is it going to be?, what'll it be?; (= co się stanie?) what'll happen?; po co? what for?; byle co anything; Bóg wie co God knows what; diabli wiedzą co only the Devil knows; co to, to nie I won't have that; jeszcze czego! anything else?, what('s) next?; bądź co bądź anyway; w czym rzecz what's the matter; w razie czego (just) in case, if need(s) be; jak przyjdzie co do czego when the chips are down; nie ma co! there is no point; co komu do tego? it is none of anybody's business, why should it be anyone's business?, why should they care?; co mi tam! I don't care, I couldn't care less, who cares?; co będzie, to będzie happen what may; będzie co ma być what is to be, will be; what must be, must be; what will be, will be; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr let bygones be bygones; co z oczu, to z serca out of sight, out of mind; co się stało, to się nie odstanie what's been done cannot be undone, let bygones be bygones; co za dużo, to niezdrowo too much of a good thing, too much breaks the bag; co się odwlecze, to nie uciecze there is luck in leisure; co ma wisieć, nie utonie he that is born to be hanged shall never be drowned, if you're born to be hanged then you'll never be drowned; co nagle, to po diable haste makes waste; czym chata bogata, tym rada what's mine is yours; co ma piernik do wiatraka what do these two things have in common?, it is quite beside the point.2. (jako zaimek względny, głównie w pytaniach i zdaniach złożonych) co tchu at full l. top speed, in all haste; tyle, co kot napłakał next to nothing; co do grosza not a penny less, not a penny more; tyle pomoże, co umarłemu kadzidło it won't do any good, it won't help at all.conj.( rozpoczyna zdanie podrzędne) which.part.1. ( wyraża powtarzalność) every; co krok every step; co godzina/co chwila/co miesiąc/co roku every hour/every moment/every month/every year; co prawda admittedly; co prawda, to prawda you're right; co rusz every moment, every time; na co dzień every day; co i raz pot. every moment, every time; co kraj, to obyczaj every country has its customs; every land has its own law; so many countries, so many customs.2. ( wzmacnia przysłówki) what, still; co gorsza what's worse, worse still; co więcej what's more; co dwie głowy, to nie jedna two heads are better than one.3. (wyraża pytanie o przyczynę, cel) why; co się tak długo zastanawiasz? why have you been dwelling on it so long?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > co
-
11 ruch
m (a. ruchu) 1. sgt (zmienianie położenia) movement, motion- ruch ciał w przestrzeni the movement of bodies in space- ruch ziemi wokół słońca the Earth’s movement around the Sun- ledwie zauważalny ruch powietrza barely noticeable movement of the air- być w ruchu to be in motion- wprawić coś w ruch to set sth in motion [wahadło, koło]- zgodnie z ruchem/przeciwnie do ruchchu wskazówek zegara clockwise/anticlockwise2. (poruszanie się) movement; (poruszenie się) move; (gest) gesture- wdzięczne/ociężałe ruchy graceful/heavy movements- wykonać a. zrobić ruch ręką/głową to make a gesture with one’s hand/head- nie rób żadnych gwałtownych ruchów don’t make any sudden moves- wskazać coś ruchem ręki to point at sth with one’s hand- pochwycić coś zręcznym ruchem to catch sth with a graceful movement of one’s hand- czytać z ruchu warg to lip-read- krępować ruchy [ubranie] to restrict movement- zapewniać komuś swobodę ruchów to give sb freedom of movement także przen.- stać/siedzieć/leżeć bez ruchu to be standing/sitting/lying motionless- jego ruchy wyrażały zdenerwowanie you could tell by his movements that he was nervous- śledził każdy jego ruch he watched his every move- jeden ruch i nie żyjesz! one move and you’re dead!3. sgt (aktywność fizyczna) exercise- ruch na świeżym powietrzu outdoor exercise- zażywać dużo ruchu to take a lot of exercise- pies potrzebuje trochę ruchu the dog needs some exercise4. sgt (krzątanina) flurry of activity; (zamieszanie) commotion; (tłok) rush- przedświąteczny ruch the pre-Christmas rush- w kuchni panował gorączkowy ruch there was a flurry of activity in the kitchen- na sali panował nieopisany ruch the room was full of commotion- być w ciągłym ruchu to be always on the go- mamy ruch w interesie business is brisk5. sgt Transp. traffic- ruch uliczny the road traffic- ruch pieszy/kołowy pedestrian/motor traffic- ruch autobusowy/kolejowy bus/rail traffic- ruch osobowy/towarowy/tranzytowy passenger/freight/transit traffic- ruch jednokierunkowy/dwukierunkowy one-way/two-way traffic- ruch prawostronny/lewostronny driving on the right/left(-hand) side of the road- przepisy ruchu drogowego traffic regulations- droga szybkiego ruchu a throughway- pas ruchu a lane- kontroler ruchu lotniczego an air-traffic controller- kierować ruchem to direct traffic- włączyć się do ruchu to merge with traffic- na ulicach panował wzmożony ruch the traffic was heavier than usual6. (przemieszczanie się) movement- ruchy wojsk the movement of troops- ruchy migracyjne the migratory movement7. (zorganizowana działalność) movement- ruch ludowy/niepodległościowy a peasant/an independence movement- ruch artystyczny/kulturalny an artistic/a cultural movement- ruch na rzecz czegoś a movement in support of sth- ruch oporu the resistance movement- zrobić ruch pionem to move one’s pawn- teraz twój ruch it’s your move- zrobić coś w trzech/sześciu ruchach to do sth in three/six moves- dobry/zły ruch a good/bad move- śledzić czyjeś ruchy to follow sb’s moves- wykonać ruch to make a move- jaki będzie ich następny ruch? what’s going to be their next move?- jeden fałszywy ruch i po tobie one false move and you’re dead- teraz ruch należy do nich the ball is in their court przen.- ruchy stóp procentowych/cen the fluctuations in interest rates/prices- ruch kadrowy w firmie staff turnover- □ ruch harmoniczny Fiz. harmonic motion- ruch jednostajnie przyspieszony/opóźniony Fiz. uniformly accelerated/retarded motion- ruch jednostajny Fiz. uniform motion- ruch nastyczny Bot. nastic movement- ruch obrotowy rotary motion- ruch prostoliniowy/krzywoliniowy Fiz. linear/curvilinear motion- ruch robaczkowy Fizj. peristalsis- ruchy artykulacyjne Fonet. articulatory movements- ruchy Browna Fiz. Brownian movement- ruchy górotwórcze Geol. orogenic movements■ pójść w ruch [kamery, aparaty fotograficzne] to be switched on- pięści poszły w ruch fists were flying- w ruch poszły noże knives were drawn- puścić coś w ruch to set sth in motion* * *-u; -y; m( zmiana położenia) movement, motion; ( wysiłek fizyczny) exercise; ( ożywienie) boom; ( na drogach) traffic; ( w grze) move; FIZ motion; SZTUKA, POL movementwprawiać (wprawić perf) coś w ruch — to set sth in motion
odwrotnie do ruchu wskazówek zegara — anticlockwise (BRIT), counterclockwise (US)
* * *mi1. (= zmiana położenia) movement, motion; ruch jałowy techn. dead movement; ruch jednostajny fiz. uniform motion; ruch jednostajnie opóźniony fiz. uniformly retarded motion; ruch jednostajnie przyspieszony fiz. uniformly accelerated motion; ruch krzywoliniowy fiz. curvilinear motion; ruch obrotowy fiz. rotary motion, rotation; ruch prostoliniowy fiz. (recti)linear motion; ruch wahadłowy fiz. swinging motion; ruchy górotwórcze geol. earth l. orogenic movements; ruchy robaczkowe anat. peristalsis; być w ruchu be on the run; puścić l. wprawić coś w ruch set sth in motion; stać bez ruchu stand still.2. (= poruszanie się, gest) movement, motion, move; mieć swobodę ruchów t. przen. have a free hand, have leeway; zrobić pierwszy ruch make the first move.3. (= ćwiczenia fizyczne) exercise; zażywać ruchu take exercise.4. (= wzmożona aktywność, krzątanina) commotion, bustle; ruch w interesie pot. hecticness; być w ciągłym ruchu live l. lead an active life.5. (= poruszanie się pieszych i pojazdów) traffic; ruch drogowy road l. vehicular traffic; ruch prawostronny/lewostronny mot. right-/left-side traffic; ruch tranzytowy transit traffic; regulować ruch control the traffic; pas ruchu lane.7. (= posunięcie w grze planszowej) move.8. wojsk. maneuver, Br. manoeuvre; movement.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ruch
-
12 zgo|da
Ⅰ f sgt 1. (harmonia) harmony; concord książk.- zgoda małżeńska/między małżonkami marital harmony/harmony between husband and wife- w zgodzie z czymś książk. (z przepisami) in accordance with sth, in conformity with sth; (z tradycją) in keeping with sth, in line with sth- w zgodzie z zaleceniami in accordance a. conformity a. concurrence with the recommendations- w zgodzie z panującymi trendami, nowe auto jest większe in keeping with the current trends, the new car is bigger- w zgodzie ze sobą a. z własnym sumieniem książk. according to one’s conscience, as one’s conscience dictates- być w zgodzie z własnym sumieniem to be at peace with one’s conscience- chcąc być w zgodzie z własnym sumieniem, nie mogłem zostawić jej samej in all conscience I couldn’t leave her alone- żyć w zgodzie z naturą to live in harmony a. at one with nature- żyć w zgodzie z sąsiadami to live in harmony a. peaceably with one’s neighbours2. (pojednanie, porozumienie) reconciliation- wyciągnąć rękę na zgodę to extend a. offer one’s hand in reconciliation- podać sobie ręce na zgodę to shake hands in agreement- pogodzili się i podali sobie ręce na zgodę they shook hands and made up3. (zgodność opinii) agreement, consensus- panuje powszechna zgoda co do tego, że… there is general agreement a. consensus that…4. (przyzwolenie) assent, consent (na coś to sth); approval (na coś for sth); (oficjalne zezwolenie) permission (na coś for sth)- dać komuś zgodę to give one’s okay to sb pot.- dojść do zgody to reach agreement a. accord- masz moją zgodę you have my approval a. permission- mieć zgodę kogoś na zrobienie czegoś to have sb’s leave a. approval to do sth- poprosić kogoś o zgodę (na zrobienie czegoś) to ask sb’s permission a. leave (to do sth)- skinąć głową na znak zgody to nod (one’s head) in agreement, to nod (one’s) assent- wyrazić zgodę to give one’s assent- wyrazić zgodę na coś to agree a. consent to sth, to approve of sth- zapytać kogoś o zgodę to ask sb’s permission- nie pytając o czyjąś zgodę without sb’s consent a. permission- ożenił się bez zgody/za zgodą rodziców he got married without/with his parents’ consent a. approval- za obopólną zgodą by mutual consent a. agreement- za zgodą autora with the author’s consent- milczenie oznacza zgodę silence implies consent5. Jęz. concord- związek zgody agreementⅡ inter. 1. (wyraża przyzwolenie, aprobatę) all right, OK, very well- „dam ci za to pięćdziesiąt złotych” – „zgoda!” ‘I’ll give you fifty zlotys for it’ – ‘done! a. it’s a deal! a. you’re on!’- „zgoda?” – „zgoda!” ‘(is that) agreed?’ – ‘agreed!’- „zgoda, spotkamy się o drugiej” ‘OK a. righto GB pot., I’ll see you at two’2. (wyraża zastrzeżenie) granted!- zgoda, nie jestem ekspertem, ale potrafię odróżnić trąbkę od saksofonu granted, I am not an expert, but I can tell a trumpet from a saxophone3. (wyraża pojednanie) zgoda! podajmy sobie ręce OK, let’s shake on it; let’s shake hands and make up a. be friends■ zgoda buduje, niezgoda rujnuje przysł. united we stand, divided we fallThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zgo|da
-
13 rąbnąć
1. (-nę, -niesz); imp - nij; vb; od rąbać 2. vt perf(pot: ukraść) to pinch (pot)* * *pf.-ij1. zob. rąbać.2. pot. (= ukraść) pinch, hook.3. pot. (= zabić) bump off, blow away.4. pot. (= rzucać, uderzać) bang, hit; rąbnąć pięścią w stół bang one's fist on the table; rąbnąć głową w sufit bang one's head on the ceiling.5. (= mieć wypadek, uderzyć samochodem w coś) bump.6. pot. (= wypić alkohol) drink, swig.pf.1. pot. (= uderzyć się) bang ( o coś against l. into l. at sth); bump ( o coś against sth); hit o.s.; rąbnąć się w głowę bang one's head; rąbnąć się o ścianę bang into the wall, bump against the wall.2. pot. (= pomylić się) screw up, blow it, goof up.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rąbnąć
-
14 spokojny
adjbyć spokojnym o kogoś/coś — to be confident of sb/sth
spokojna głowa! — pot not to worry! (pot)
* * *a.( o głosie) quiet, gentle; (o charakterze, usposobieniu) placid; (o nastroju, atmosferze) relaxed; ( o osobie) composed, collected, good-tempered; (o śnie, wodach) tranquil, serene; ( o morzu) still; (o morzu, atmosferze, twarzy) calm; (o okolicy, miejscu, dzielnicy, czasach) peaceful, quiet; ( o barwach) restrained, sober; (o kolorze, świetle) mellow; być z natury spokojnym be calm l. peaceful by nature; możesz być spokojny, że... rest assured that...; o Adama możesz być spokojny don't worry about Adam, make your mind easy about Adam; mieć spokojne sumienie have a clear l. good conscience; idealnie spokojny cool as a cucumber; spokojnym głosem in a soft voice, levelly; przybrać spokojny wyraz twarzy compose one's features; spokojna głowa! pot. easy, don't worry about it; Ocean Spokojny geogr. the Pacific Ocean; dom spokojnej starości home for the elderly, old peoples' home, residential home.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > spokojny
-
15 otwarty
adjdni otwarte (SZKOL) — ≈open day
grać w otwarte karty — (przen) to play with one's cards on the table
u otwarte — JĘZ the letter u
* * *a.1. (= dostępny, jawny, rozległy) open; otwarty na oścież open wide; otwarta gruźlica pat. open tuberculosis; otwarta przestrzeń open space; otwarta rana gaping wound; otwarte morze the open sea, high sea; otwarty umysł open mind; grać z kimś w otwarte karty przen. be open with sb, play fair with sb; mieć oczy szeroko otwarte przen. keep one's eyes (wide) open; na otwartym powietrzu outdoors, in the open (air); ogłaszać coś za otwarte declare sth open; polityka otwartych drzwi open door (policy); witać kogoś z otwartymi ramionami przen. greet l. welcome sb with open arms; dom otwarty open house; drzwi otwarte uniw., szkoln. US open house; Br., Austr. open day; konkurs otwarty open competition; list otwarty open letter; przedział/zbiór otwarty mat. open interval/set; samogłoska/sylaba otwarta fon. open vowel/syllable; złamanie otwarte med. open l. penetrating fracture.3. przen. (= szczery) honest, straightforward, candid.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > otwarty
-
16 spokojn|y
adj. grad. 1. (zrównoważony) [osoba] calm- być spokojnym o kogoś/coś to be confident of sb/sth- mieć spokojną głowę to have an easy mind- spokojna głowa! damy sobie radę don’t worry! we’ll manage2. (opanowany) [twarz, głos, ton] calm; [charakter, usposobienie] placid 3. (bez trosk) [czasy] peaceful, uneventful- dom spokojnej starości an old people’s home- wiedli spokojny żywot they led a quiet life4. (bez incydentów) [dyskusja, debata, manifestacja] peaceful 5. (zaciszny) [ulica, wieś, okolica, las] quiet- spokojne morze a quiet sea6. (stonowany) [kolor, strój, elegancja] quiet, subduedThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > spokojn|y
-
17 zrozumieni|e
Ⅰ sv ⇒ zrozumieć Ⅱ n sgt 1. (pojęcie znaczenia) understanding C/U, comprehension- problem trudny do zrozumienia a problem that’s difficult to understand- zrozumienie współczesnej sztuki/muzyki an understanding of contemporary art/music- czytać ze zrozumieniem obcojęzyczny tekst to understand a foreign-language text- kiwać ze zrozumieniem głową to give a nod of understanding2. (wyrozumiałość) understanding, sympathy- mieć dla kogoś zrozumienie to have sympathy for sb- brak zrozumienia pomiędzy bratem a siostrą (a) lack of understanding between brother and sister- atmosfera pełnego/wzajemnego zrozumienia an atmosphere of complete/mutual understanding■ dać do zrozumienia to imply- dać komuś coś do zrozumienia to give sb to understand sth- dano nam do zrozumienia, że… we were given to understand that…The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zrozumieni|e
См. также в других словарях:
mieć coś z głową — {{/stl 13}}{{stl 8}}pot. {{/stl 8}}{{stl 7}} być niezrównoważonym, chorym umysłowo, cierpieć na upośledzenie umysłowe : {{/stl 7}}{{stl 10}}Chyba masz coś z głową, jeśli myślisz, że się zgodzę. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
mieć coś z głową — Zachowywać się jak osoba niepoczytalna lub głupia; stracić rozum Eng. To be or to behave as if one were insane or stupid … Słownik Polskiego slangu
głowa — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż Ia, CMc. głowawie; lm D. głów {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} część ciała człowieka i większości zwierząt, mieszcząca mózg i narządy zmysłów : {{/stl 7}}{{stl 10}}Duża, okrągła głowa.… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
głowa — 1. Alkohol, wino, piwo itp. szumi komuś w głowie «ktoś jest oszołomiony po wypiciu alkoholu, wina, piwa itp.»: Długo nie mogę zasnąć, w głowie szumi mi piwo, pocałunki puchną na wargach, a policzek pali ze wstydu. Z. Kruszyński, Na lądach. 2.… … Słownik frazeologiczny
głowa — ż IV, CMs. głowawie; lm D. głów 1. «część ciała zawierająca mózg i narządy zmysłów, u człowieka i niektórych małp wysunięta ku górze, u zwierząt ku przodowi» Mała, duża, kształtna głowa. Ludzka, rybia, psia głowa. Głowa ptaka, psa, ryby. Ból… … Słownik języka polskiego
oko — 1. Ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało «zwrot podkreślający wyjątkowość i rzadkość czegoś»: (...) jeżeli zaufacie Ewangelii – zobaczycie rzeczy, których ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało, a które Bóg przygotował dla tych, co Go… … Słownik frazeologiczny
ucho — 1. Ciągnąć, wyciągnąć kogoś za uszy «pomagać, pomóc komuś w osiągnięciu czegoś, co jest, było dla niego bardzo trudne, przekracza, przekraczało jego możliwości»: Okazało się prędko, że i Zbyszek jest bystry, zdolny, a w zamian za lekcje… … Słownik frazeologiczny
nosić — ndk VIa, noszę, nosićsisz, noś, nosićsił, noszony 1. «trzymając coś w rękach, na plecach lub w inny sposób, chodzić z tym (długo lub wielokrotnie); dźwigać» Nosić bagaże, paczki, skrzynie, toboły, walizki, ciężary. Nosić coś na plecach, na… … Słownik języka polskiego
język — 1. pot. Biec, biegać, pędzić, gonić, latać, lecieć z wywieszonym językiem, posp. jęzorem, ozorem «iść, biec, biegać bardzo szybko (mimo zmęczenia), śpiesząc się, chcąc gdzieś zdążyć lub coś załatwić»: Tadzio lata z wywieszonym językiem i skupuje … Słownik frazeologiczny
pamięć — 1. Bez pamięci «zapominając o wszystkim; nieprzytomnie»: On, pomimo całego życiowego doświadczenia, zakocha się w nastolatce bez pamięci. Pani 5/1993. Opierając się o ziemię jedną stopą, wirowali w kółko bez pamięci. T. Mirkowicz, Pielgrzymka. 2 … Słownik frazeologiczny
palec — 1. Chodzić koło kogoś na palcach «bardzo troskliwie obchodzić się z kimś, opiekować się kimś, dbać o kogoś»: Chodzisz koło niej na palcach, a ona ci tylko pyskuje! Ładne mi wychowanie. Roz bezp 2002. 2. Maczać w czymś palce «brać udział, zwykle… … Słownik frazeologiczny